راهنمای 9 مرحله ای شما برای توسعه مدل شایستگی رهبری مناسب

مدل شایستگی رهبری مناسب می‌تواند عملکردهای برتر شما را به رهبران آینده تبدیل کند که الهام‌بخش تیم‌ها هستند، عملکرد را هدایت می‌کنند و به سازمان کمک می‌کنند تا به اهداف گسترده‌تر خود برسد. مدیران بزرگ دارای برخی ویژگی‌های مشترک هستند، از جمله ارتباطات باز، ایجاد انگیزه و مشارکت در کارکنان، و تسهیل مسئولیت‌پذیری.

با این حال، 52 درصد از کارمندان گفتند دلیل اصلی ترک شغلشان این بود که احساس نمی کردند مدیرانشان برایشان ارزش قائل هستند. این نشان می دهد که فقدان رهبران شایسته می تواند منجر به از دست دادن استعداد شرکت ها شود. این مقاله در مورد شایستگی‌های رهبری و چگونگی توسعه و اجرای یک مدل شایستگی رهبری برای پرورش رهبری مؤثر بحث می‌کند.

مطالب
شایستگی های رهبری چیست؟
مدل شایستگی رهبری چیست؟
هدف و اهمیت مدل شایستگی رهبری
انواع مدل های شایستگی رهبری
9 مرحله برای توسعه یک مدل شایستگی رهبری
7 نمونه مدل شایستگی رهبری در دنیای واقعی

شایستگی های رهبری چیست؟

شایستگی‌های رهبری به مهارت‌های نرم و فنی، دانش، رفتار و سایر ویژگی‌هایی اشاره دارد که رهبران را قادر می‌سازد تا دیگران را برای دستیابی به اهداف استراتژیک مشترک برانگیخت و راهنمایی کنند. نقش‌های مختلف رهبری معمولاً به ویژگی‌ها و شایستگی‌های رهبری متفاوتی نیاز دارند که رهبران می‌توانند از طریق نقشه‌برداری شایستگی به آن‌ها دست یابند.

SHRM شایستگی های کلیدی رهبری را به سه دسته تقسیم می کند: شایستگی برای رهبری سازمان، شایستگی برای رهبری دیگران، و شایستگی برای رهبری خود. برخی از شایستگی‌های اصلی رهبری شامل مدیریت افراد، تصمیم‌گیری، کارآفرینی، توانایی مربیگری، مدیریت تعارض و تجربه صنعت است.

متخصصان منابع انسانی باید شایستگی های کلیدی رهبران را درک کنند تا بتوانند به توسعه رهبران موثر در سازمان خود کمک کنند.

مدل شایستگی رهبری چیست؟

یک مدل شایستگی رهبری، که به عنوان چارچوب شایستگی رهبری نیز شناخته می‌شود، شایستگی‌های اساسی مورد نیاز رهبران را در یک صنعت یا سازمان مشخص نشان می‌دهد. توسعه آن اهداف، ارزش ها و فلسفه رهبری سازمان را در نظر می گیرد.

شما می توانید از آن برای شناسایی، توسعه و ارزیابی عملکرد رهبران و کارکنان موجود با پتانسیل رهبری استفاده کنید. این به شما امکان می دهد تا مناسب بودن آنها را برای نقش های رهبری در تجارت تعیین کنید.

هدف و اهمیت مدل شایستگی رهبری

یک مدل شایستگی رهبری موثر مزایای مهمی را برای منابع انسانی و کارکنان ارائه می دهد، مانند:

• استخدام و تحرک: منابع انسانی و مدیران می‌توانند از این مدل برای تعیین شایستگی‌های مناسب برای پست‌های ارشد و نامزدهای دارای آن استفاده کنند. این همچنین به برنامه ریزی جانشین پروری کمک می کند، زیرا کارکنانی را که می توانند جانشینان بالقوه باشند شناسایی می کند.
• آموزش: یک مدل شایستگی رهبری می تواند به شناسایی شکاف های مهارتی کمک کند و به شما امکان می دهد مرتبط ترین برنامه های آموزشی و توسعه را اولویت بندی کنید. علاقه‌مندان به این نقش‌ها نیز انتظارات و زمینه‌های بهبود را مشخص خواهند کرد.
• ارزیابی: این چارچوب به شما امکان می دهد شایستگی ها و عملکرد رهبری را ارزیابی کنید. سپس می‌توانید مهارت‌ها، دانش و رفتارهای همسو با رهبری را هدف قرار داده و اندازه‌گیری کنید و انتظارات روشنی را برای کسانی که مشتاق موقعیت‌های رهبری هستند تعیین کنید.
• برنامه‌ریزی شغلی: یک مدل شایستگی رهبری می‌تواند مسیری واضح و دقیق را برای پیشرفت در اختیار کارکنان قرار دهد. این امر مسیر رشد شغلی آنها را آسان‌تر می‌کند، که می‌تواند انگیزه و عملکرد را افزایش داده و حفظ را افزایش دهد.

انواع مدل های شایستگی رهبری

در اینجا چند مدل شایستگی رهبری شناخته شده و پرکاربرد وجود دارد که می توانید برای سازمان خود در نظر بگیرید:

مدل شایستگی SHRM

مدل شایستگی SHRM نتیجه تحقیقاتی است که شامل هزاران متخصص منابع انسانی برای تعیین 9 شایستگی ضروری برای موفقیت در منابع انسانی است.

اینها شامل هشت شایستگی رفتاری است:

1. رهبری و ناوبری
2. تمرین اخلاقی
3. مدیریت روابط
4. ارتباط
5. اثربخشی جهانی و فرهنگی
6. هوش تجاری
7. مشاوره
8. ارزیابی انتقادی

و یک صلاحیت فنی (تخصص منابع انسانی).

چارچوب شایستگی معمار رهبری کورن فری

چارچوب شایستگی معمار رهبری Korn Ferry یک چارچوب شایستگی جهانی است که شامل 38 مهارت رهبری رفتاری است تا به همه کارکنان کمک کند تا مشارکت های حرفه ای معناداری داشته باشند.

این چارچوب بر اساس نوع رهبر مورد نیاز، شایستگی های برتر را مشخص می کند. به عنوان مثال، رهبری که در هدایت مشارکت تیم برتری دارد، باید بتواند تیم‌های مؤثری بسازد، استعدادهای برتر را جذب کند و چشم‌انداز و هدفی را ارائه دهد.

مدل شایستگی رهبری زنگر فولکمن

مدل شایستگی رهبری Zenger Folkman مبتنی بر مفهوم “چادر رهبری” است که شامل پنج قطب چادر است که مجموعه‌های مختلف شایستگی‌ها را نشان می‌دهد: توانایی شخصی، تمرکز بر نتایج، شخصیت، مهارت‌های بین فردی، و توانایی رهبری تغییر.

این پنج قطب در مجموع 19 شایستگی را پوشش می دهند. بر اساس این مدل، فردی که فقط بر یکی از این قطب ها تسلط داشته باشد، احتمال موفقیت بسیار کمتری دارد (۸ تا ۹ درصد) نسبت به فردی که حداقل دو قطب (۸۲ درصد) را تسلط داشته باشد.

معابر خط لوله رهبری Drotter

گذرگاه‌های خط لوله رهبری Drotter یک رویکرد شناخته شده برای شایستگی رهبری است که ساختاری برای درک انتظارات رهبران در حین پیشرفت فراهم می‌کند. این شش انتقال کلیدی (یا “گذرگاه”) را که رهبران باید برای رشد در یک سازمان حرکت کنند، تشریح می کند. این بخش‌ها شامل تغییر در مهارت‌ها، کاربرد زمان و ارزش‌های کاری است.

این انتقال شامل حرکت از مدیریت خود به مدیریت دیگران و سپس مدیریت مدیران است. مراحل بعدی رهبری عملکردی، رهبری واحد تجاری، رهبری گروه و در نهایت رهبری سازمانی است. هر مرحله مستلزم شایستگی‌های جدید، تفویض اختیار مؤثر و پذیرش چشم‌اندازی وسیع‌تر و کنار گذاشتن نقش‌های عملیاتی قبلی است.

9 مرحله برای توسعه یک مدل شایستگی رهبری

برای توسعه و پیاده سازی یک چارچوب مدل شایستگی رهبری موثر برای سازمان خود، این 9 مرحله را دنبال کنید:

1. درک اهداف و فرهنگ سازمانی

اولین قدم برای توسعه یک مدل شایستگی رهبری این است که اهداف، ارزش ها، ماموریت و فرهنگ سازمان خود را به دقت در نظر بگیرید. اینها نیازها و اهداف شما را تعیین می کنند.

به عنوان مثال، کارایی رهبران فعلی خود را ارزیابی کنید و مهارت های رهبری از دست رفته یا توسعه نیافته را که مانع از رسیدن شرکت به اهدافش می شود را مشخص کنید. مصاحبه های یک به یک، گروه های متمرکز، نظرسنجی ها و داده های عملکرد می توانند به جمع آوری بینش های کلیدی کمک کنند.

2. نقش های کلیدی رهبری را مشخص کنید

گام بعدی این است که موقعیت های رهبری خود را ترسیم کنید و مسئولیت های اصلی آنها را تعیین کنید. این شامل شناسایی وظایف کلیدی، اختیارات تصمیم گیری و حوزه های مسئولیت پذیری برای هر نقش است. هنگامی که این مسئولیت ها را تعیین کردید، می توانید فهرستی از شایستگی های اساسی رهبری تهیه کنید.

این رویکرد هماهنگی بین انتظارات برای هر نقش و مهارت‌ها و ویژگی‌های مورد نیاز را تضمین می‌کند و به ایجاد یک پایه محکم برای توسعه و استخدام رهبری مؤثر کمک می‌کند.

نکته HR

شایستگی های رایج رهبری شامل ارتباطات، مدیریت تیم، هوش هیجانی، حل مسئله و نوآوری است. شایستگی های اصلی مورد نیاز برای پیشرفت رهبران شما ممکن است با شایستگی های مورد نیاز در یک سازمان یا صنعت متفاوت بسیار متفاوت باشد. برای مثال، شایستگی‌های رهبری که یک شرکت نرم‌افزاری به آن نیاز دارد با یک سازمان غیرانتفاعی متفاوت است.

3. سهامداران را درگیر کنید

مهم است که هر چه زودتر با سهامداران کلیدی (از جمله مدیران، رهبران ارشد، منابع انسانی، مدیران و کارمندان) صحبت کنید تا چارچوب رهبری خود را بپذیرید. به آنها نشان دهید که چگونه مدل شایستگی پیشنهادی برای آنها و سازمان گسترده تر مفید خواهد بود.

علاوه بر این، مشارکت ذینفعان باعث افزایش شفافیت می شود و می تواند به شکل گیری طرح کلی مدل شایستگی رهبری شما کمک کند. همچنین می تواند اعتماد به چارچوب و تیم منابع انسانی شما را تقویت کند.

4. انجام تحقیقات شایستگی

برای تعیین الگوهای مهارت‌های رهبری کلیدی یا نوظهور، از معیارهای صنعت، در کنار مدل‌ها و بهترین شیوه‌های مشروح در این مقاله استفاده کنید. به دنبال هر مزیت رقابتی برای توسعه و حفظ رهبران قوی باشید.

شما همچنین می توانید برای بررسی نقش های رهبری فعلی در سازمان خود، تجزیه و تحلیل شغلی انجام دهید تا هر گونه شایستگی مشترک خاصی را که می تواند به توسعه رهبران موثر کمک کند، شناسایی کنید.

5. اولویت بندی مهم ترین شایستگی ها

در حال حاضر، فهرست گسترده‌ای از شایستگی‌های کلیدی رهبری خواهید داشت که باید آن‌ها را به هفت تا 10 شایستگی اصلی محدود کنید. این یک عدد قابل کنترل برای مدیریت عملکرد، و همچنین آموزش و ابتکارات توسعه است.

می‌توانید از ترکیبی از نظرسنجی‌ها و داده‌های عملکرد برای اعتبارسنجی شایستگی‌های انتخابی‌تان استفاده کنید، یاد بگیرید چگونه آنها را با نیازهای سازمان خود تطبیق دهید، و آنها را بر اساس تأثیرشان بر نیروی کار و کسب‌وکارتان اولویت‌بندی کنید.

گنجاندن رهبران در فرآیند تعریف شایستگی‌های رهبری و رفتارهای مطلوب، راهی عالی برای جذب مدل شایستگی رهبری شما و تقویت فرهنگ و ارزش‌ها است. و برای ادغام مدل به طور موثر در سایر اقدامات و نشان دادن ارزش سازمانی، اطمینان حاصل کنید که به وضوح تعریف شده است و به طور عینی قابل اندازه گیری است.

دکتر مارنا ون در مروه، کارشناس موضوع، AIHR

6. ایجاد شاخص های رفتاری

هر شایستگی باید دارای سطوح مشخصی باشد که مسیر پیشرفت روشنی را برای رهبران فراهم کند (مثلاً سطوح پایه، متوسط و متخصص). علاوه بر این، هر سطح نیاز به شرح مفصلی دارد که مهارت ها، دانش، تجربه و رفتارهای قابل مشاهده مورد نیاز برای انجام در آن سطح را روشن کند.

برای هر سطح شایستگی، شاخص‌های مشخص و قابل اندازه‌گیری را در نظر بگیرید که مهارت را نشان می‌دهند. این به کارکنان کمک می کند تا بفهمند از آنها چه انتظاری می رود و به مدیران کمک می کند تا ارزیابی های عملکرد ثابتی را در سراسر سازمان انجام دهند.

7. مدل را آزمایش و اصلاح کنید

گام بعدی این است که مدل شایستگی رهبری خود را با گروه کوچکی از رهبران آزمایش کنید. از ترکیبی از بازخوردهای گروه های متمرکز، مصاحبه های انفرادی، کارگاه ها و بحث های مربوط به عملکرد برای کمک به اطلاع رسانی در مورد تغییرات ضروری استفاده کنید.

این همچنین به جذب خرید و تعهد به مدل کمک می‌کند، به شما امکان می‌دهد در صورت نیاز، شایستگی‌ها را تنظیم کنید و چارچوب خود را با اهداف استراتژیک سازمانی هماهنگ کنید.

8. مدل را در فرآیندهای منابع انسانی فعلی خود ادغام کنید

این مهم است که به همه رهبران و تیم منابع انسانی خود در مورد نحوه استفاده موثر از مدل شایستگی رهبری آموزش دهید. می‌توانید کارگاه‌هایی را اجرا کنید و منابع آنلاین ایجاد کنید تا به رهبران در درک نحوه ارزیابی شایستگی‌ها، شناسایی شکاف‌های مهارتی و ایجاد برنامه‌های توسعه هدفمند کمک کنید.

این مدل را در فرآیندهای کلیدی منابع انسانی، مانند استخدام، آموزش، ارزیابی عملکرد، برنامه ریزی جانشین پروری و توسعه رهبری ادغام کنید. شرح شغل، ارزیابی عملکرد و برنامه‌های توسعه باید شایستگی‌های انتخاب شده را برای کمک به کارکنان در تعقیب و دستیابی به اهداف شغلی خود در بر گیرند.

نکته HR

ادغام مدل شایستگی رهبری با فرآیندهای منابع انسانی به حداکثر رساندن تأثیر آن بر موفقیت سازمانی کمک می کند. ادغام چارچوب شایستگی رهبری با فرآیندهای منابع انسانی مانند استخدام، ارزیابی عملکرد و برنامه ریزی جانشین پروری، ثبات را تضمین می کند و تأثیر آن را بر موفقیت سازمانی به حداکثر می رساند.

9. هر زمان که لازم بود مدل را کنترل و به روز کنید

مرحله آخر راه اندازی سیستمی است که به شما بازخورد مستمر در مورد مدل شایستگی رهبری شما می دهد تا بتوانید در صورت نیاز پیشرفت هایی را انجام دهید. به عنوان مثال، ارسال یک نظرسنجی سه ماه پس از اجرای چارچوب می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید که آیا به توسعه رهبران مؤثر کمک می‌کند و آیا شایستگی‌های آن مرتبط است یا خیر.

به یاد داشته باشید که چارچوب شایستگی رهبری شما یک سیستم در حال تکامل است و از بازخورد منظم برای کمک به شما برای ایجاد هرگونه تغییر مورد نیاز استفاده کنید.

7 نمونه مدل شایستگی رهبری در دنیای واقعی

در اینجا چند نمونه واقعی از مدل های شایستگی رهبری آورده شده است که می تواند الهام بخش رویکرد شما باشد:

مثال 1: دپارتمان منابع انسانی کالیفرنیا (CalHR)

مدل شایستگی رهبری CalHR شامل شایستگی های زیرکی تجاری، رهبری الهام بخش، رهبری نتیجه گرا، سرپرستی، مدیریت استعداد، و بینش و تفکر استراتژیک است.

هر شایستگی گسترده مجموعه ای از مهارت ها، دانش و رفتارها را پوشش می دهد. به عنوان مثال، رهبری الهام بخش شامل ماموریت محور بودن، مشارکت فعالانه و تمرکز بر نتیجه است. هر شایستگی کوچکتر دارای شاخص های رفتاری در سطح مهارت است، از سطح 1 (مبتدی) تا سطح 5 (متخصص).

مثال 2: Deloitte

مدل قابلیت رهبری Deloitte به ارزیابی پتانسیل رهبران فردی کمک می کند. این دو عنصر متمایز دارد: قابلیت های قابل توسعه (عوامل آموخته شده) و پتانسیل رهبری (عوامل ذاتی). قدرت پتانسیل یک رهبر سرعت پیشرفت آنها را در سازمان تعیین می کند.

دیلویت هشت شایستگی اصلی را تعیین کرد: رهبری الهام بخش، اجرا، نفوذ، همکاری، جهت گیری، قضاوت تجاری، مزیت رقابتی و استعدادسازی. هر شایستگی دارای چهار سطح است، از رهبر عملیاتی (سطح 1) تا رهبر سازمانی (سطح 4).

مثال 3: GitLab

GitLab برای هر یک از نقش‌هایش مجموعه‌ای از مقادیر، کار از راه دور و قابلیت‌های عملکردی دارد. همچنین از فهرست جداگانه‌ای از شایستگی‌های مدیر و رهبری در توسعه رهبری برای ایجاد برنامه‌های آموزشی تأثیرگذار استفاده می‌کند.

شایستگی های اصلی رهبری شرکت عبارتند از هوش هیجانی، الگوسازی فرهنگ بازخورد، مربیگری، حل تعارض و ایجاد تیم هایی با عملکرد بالا.

مثال 4: KIPP

چارچوب شایستگی رهبری KIPP به سازمان کمک می کند تا به طور موثر رهبران را انتخاب، آموزش، ارزیابی، حفظ و ارتقا دهد. دسته بندی های اصلی مدل عبارتند از نتایج Drive، Build Relationship و Manage People و این سه دسته شامل شایستگی های اصلی هستند.

به عنوان مثال، Drive Results شامل جهت گیری پیشرفت، یادگیری مستمر، تفکر انتقادی و حل مسئله، تصمیم گیری، و برنامه ریزی و اجرا است. هر شایستگی مهارت ها و رفتارهای خاصی را پوشش می دهد. به عنوان مثال، رفتارهای کلیدی جهت گیری پیشرفت عبارتند از: اهداف چالش برانگیز، ابتکار عمل، پیگیری، انعطاف پذیری، انعطاف پذیری و تمرکز بر نتایج.

مثال 5: انجمن ملی آموزش (NEA)

مدل شایستگی رهبری NEA برای تعریف و ارزیابی مهارت‌ها و توانایی‌های رهبری رهبران آموزشی ایجاد شد. این شامل هفت شایستگی اصلی است که به سه دسته یا سطح تقسیم می شوند.

به عنوان مثال، سطح 1 شایستگی های اساسی مرتبط با رهبری خود را پوشش می دهد. این شایستگی ها شامل سازماندهی و استراتژی سلامت مالی است. سطح 2 شایستگی‌های بسیج و قدرت‌سازی مرتبط با رهبری دیگران را پوشش می‌دهد و سطح 3 شایستگی‌های محرک دستور کار مورد نیاز برای رهبری یک سازمان را پوشش می‌دهد.

مثال 6: Procter & Gamble (P&G)

P&G از مدل رهبری 5E استفاده می کند که حول پنج اقدام کلیدی می چرخد: تصور آینده ای روشن، مشارکت دادن دیگران در یک هدف مشترک، امکان موفقیت از طریق منابع و پشتیبانی، اجرای برنامه ها با تمرکز، و ارزیابی نتایج برای بهبود مستمر.

این چارچوب رهبران را تشویق می‌کند تا اهداف را همسو کنند، همکاری را تقویت کنند و بر اساس نتایج برای رسیدن به موفقیت بلندمدت تطبیق دهند. تحت این مدل، P&G سه شایستگی اصلی را برای موفقیت شناسایی کرد: رهبری، استراتژی و نظم عملیاتی. این شرکت معتقد است که اینها برای دستیابی به اهداف شخصی و سازمانی ضروری هستند.

مثال 7: TATA Power

انتقال TATA Power به آینده سبز به معنای مهارت مجدد و ارتقاء مهارت کارکنان آن است. برای شکل دادن به رهبران آینده، مدل شایستگی رهبری آرزو-انگیزه-عملکرد (AMP) آن رویکردی سه لایه برای آموزش دارد .

این مدل بر شش ویژگی کلیدی تاکید می کند: قدرتمند و زیرک بودن، انرژی دادن به مشتریان، ارائه نتایج دلخواه، تقویت عالی، هدفمند بودن، و پرورش فرهنگ یادگیری مستمر. با مشارکت با موسسات مختلف، برنامه هایی را برای رهبران ارشد، مدیریت میانی و مدیرانی که اولین بار هستند ایجاد کرده است.

برای جمع بندی

یک مدل شایستگی رهبری به ایجاد رهبران قوی کمک می کند که موفقیت تیم را هدایت می کنند و سازمان شما را رقابتی نگه می دارند. راهنمایی روشنی برای استخدام، آموزش، و برنامه ریزی برای آینده ارائه می دهد و تضمین می کند که رهبران را به اندازه کافی برای برنامه ها و چالش های آینده آماده می کنید.

سرمایه گذاری در توسعه رهبری تیم شما را تقویت می کند، تعامل را بهبود می بخشد و عملکرد کلی را افزایش می دهد. برای طراحی چارچوب رهبری مناسب برای حمایت از رهبران خود، ادغام آن در سازمان، و نظارت و اصلاح آن با تکامل اهداف سازمان وقت بگذارید.